XX. mendeko Euskararen Corpus estatistikoa

Testuingurua

Aleman sozialismo honek, bere ikasle-ariketa dorpeak hain serioski eta solemneki hartzen zituenak, eta haik hain berriketasun zalapartatzuas proklamatzen zituenak, hala ere, bere inozotasun pedante hura galdu zuen apurka apurka.

Aleman burjeseriak eta, batez ere, Prusiar burjeseriak erregetza absolutu eta feudalaren kontra zerabilaten gudua, hitz batez, liberal mugimendua, serioago egin zen.

Honetara, egiazko sozialismoari, bere eskabide sozialistak mugimendu politikoarekin konfrontatzeko hainbat nahi zuen parada, aurrean agertu zitzaion.

Liberalismoaren kontrako anatema tradizionalak jaurtiki ahal ukan zituen, gobernamendu errepresentatzailearen kontra, burjes konkurrentziaren kontra; herri masei ez zutela deusik ere irabaziko eta, aitzitik, burjes mugimendu horretan, den dena galduko zuketela predikatu ahal ukan ziezakeen.

Aleman sozialismoak, oso parada egokian, ahaztu egin zuen, baina, ezen, frantses kritikak, zeinaren oihartzun huts bat besterik ez baitzen bera, aldez aurretik burjes gizarte moderno bat suposatzen zuela, beroni dagozkion bizikondizio materialekin eta dagokion konstituzio politiko batez hornitua, eta guztiok, Alemaniaren kasuan, oraino konkistakizun batzuk zirela.

Alemaniako gobernu absolutuei, eta berauen jarraitzaile ziren sazerdote, eskolamaisu, lurdun eta burokratei ere, sozialismo mota hau ezin hobeki baliatu zitzaien, mamutzat, burjeseria mehatxatzailearen kontra.

Sozialismo beronek bere hipokrisia gozoxka hura gehitu zuen, gobernu berberauek aleman langile bihurriei administratzen zizkieten latigakada eta tiroen gainean.

Honela, egiazko sozialismoa gobernuen eskuetako harma bat bilakatu bazen ere, honez gainera, interes erreakzionario bat errepresentatzen zuen artezki: aleman burjeseria ttipiaren interesa.

XVI mendeak legaturiko burjes ttipien klasea, eta harez gero, itxura ezberdinez, eten gabe birjaiotzen dena, Alemaniaren kasuan, jarritako ordenaren egiazko sozial oinharria bihurtzen da.

Berau gordetzeak, Alemanian, jarritako ordena goretzea esan nahi du.

Burjeseria haundiaren nagusitasun industrial eta politikoak, burjeseria ttipi hau dekadentzia segur batez mehatxatzen du, alde batetik kapitalen kontzentrazioaren ondorioz, eta bestetik, proletalgoa iraultzailearen gehitzearen kausaz; egiazko sozialismoaz xori bi tiro bakar batez hil zezakeela uste ukan zuen.

Eta berau izurrite baten gisara hedatu zen leku guztietatik.